تحلیل دلایل ریشه‌ای (RCA)

دستیابی به علل ریشه‌ای یک مشکل و جلوگیری از تکرار مجدد آن یا سایر مسایل مشابه، تنها در قالب یک فرایند سیستماتیک میسر است که قابل آموزش و کنترل نیز باشد.

پیشرفت دانش و تکنولوژی، اکثر فرآیندها و تجهیزات صنعتی را نسبت به گذشته پیچیده‌تر‌ کرده است که‌این مسئله شناخت پارامترهای و دلایل واقعی موثر بر نحوه عملکرد، عوامل خرابی و یا عوامل وقوع حوادث ناگوار و نامطلوب در صنایع را تبدیل به امری دشوار می نماید. وقوع حوادث غیر مترقبه‌ای مانند آن چه ناشی از خرابی‌های تصادفی و غیر تصادفی و یا اشتباهات فرآیندی است، پیامدهای ایمنی و عملیاتی جدی‌ای را برای مجموعه‌های صنعتی به همراه دارد. جلوگیری از تکرار چنین حوادثی و افزایش قابلیت اطمینان از چالش‌های مهمِ پیش رویِ صنایع امروزی است. با توجه به عوامل متعدد اثر گذار، ماهیت پیچیده و ظرافت‌های خاص موجود در فرآیند‌‌کاری صنایع، چاره جویی برای جلوگیری از تکرار بسیاری از حوادث ناخوشایند، نیازمند انجام بررسی‌ای‌ دقیق، فنی و کارشناسی، با بهره‌گیری از روشی استاندارد، کارا و تخصصی در این خصوص است. یکی از روش‌های استاندارد و معتبر در این زمینه، بهره‌گیری از آنالیز علل ریشه‌ای است.

امروزه روش های آنالیز علل ریشه‌ایتبدیل به جزئی جدایی ناپذیر در صنایع گوناگونی چون صنایع هوا و فضا، هسته‌ای، نفت و گاز، تاسیسات، برق و مخابرات، صنایع معدنی و غیره شده و تصور کارکرد صنایع پیشرو بدون بهره گیری از تکنیک های RCA ممکن نیست.

پیاده‌سازی آنالیز علل ریشه‌ای شامل چهار مرحله اصلی است:

  • تدارک اولیه و تعریف مسئله
  • ایجاد شبکه علت و معلولی حاکم بر مسئله
  • شناسایی راه حل های ممکن و انتخاب راه حل های موثر به منظور حذف / تغییر / کنترل علل ریشه‌ای
  • به کارگیری بهترین راه حل ها و پیگیری های مربوطه

برخی از مهمترین فواید به کارگیری روش آنالیز علل ریشه‌ای عبارتند از :

الف) حل مشکلات واقعی مجموعه بصورت ریشه‌ای

ب) افزایش قابلیت اطمینان و ایجاد محیط کاری ایمن تر

ج) کاهش هزینه‌ها

https://pamaward.ir/wp-content/uploads/2022/03/23-23.jpg